Wagner: Kaddafi’nin oğlu Rus paralı askerleri yüzünden tutuklanacak…

Libya’daki savcılar, son Libya lideri Muammer Kaddafi’nin oğlu Seyfülislam Kaddafi hakkında Rus paralı askerleriyle şüpheli bağlantıları olduğu gerekçesiyle tutuklama emri çıkardı.

BBC Dünya Servisi soruşturması, gölgeli Wagner grubunun Libya’daki faaliyetleri ile Libya vatandaşlarına karşı işlenen savaş suçları arasındaki bağlantıları ortaya çıkardı.

Rus savaşçılar ilk olarak 2019’da başkent Trablus’ta BM destekli hükümete saldırmak için isyancı general Khalifa Haftar’ın güçlerine katıldıklarında Libya’da ortaya çıktı. Çatışma Ekim 2020’de ateşkesle sona erdi.

Wagner grubu ilk olarak 2014 yılında doğu Ukrayna’daki çatışmada Rus yanlısı ayrılıkçıları desteklediği sırada tanımlandı. O zamandan beri Suriye, Mozambik, Sudan ve Orta Afrika Cumhuriyeti gibi bölgelerde faaliyet gösteriyor.

• Kayıp tablet ve gizli belgeler
• Libya neden bu kadar kanunsuz?

Seyfülislam Kaddafi’nin tutuklanması emri, 5 Ağustos’ta savcı Muhammed Gharuda tarafından Libya güvenlik kurumlarına dahili olarak dağıtıldı, ancak ancak BBC’nin soruşturması yayınlandıktan sonra kamuoyuna açıklandı.

Seyfülislam Kaddafi kimdir?

Kaddafi’nin uzun zamandır Rusya ile bağlantıları olduğundan şüpheleniliyor.

2011 ayaklanmasından önce, bazıları tarafından 1969’dan beri babası Muammer tarafından yönetilen Libya’da kademeli reform umudunu temsil ettiğine inanılıyordu.

Akıcı bir İngilizce konuşan ve prestijli London School of Economics’te okuyan bu kişi, uzun zamandır ülkedeki en etkili insanlardan biri ve muhtemelen babasının halefi olarak görülüyordu.

• Profil: Seyfülislam Kaddafi
• Muammer Kaddafi hikayesi

Ancak 2011 yılının başlarında Libya’da hükümet karşıtı protestolar patlak verdiğinde, Kaddafi devletin protestoculara yönelik kanlı baskısına katıldı.

Ailesinin geri kalanı sonunda öldürüldü ya da ülkeden kaçtı. Bu arada Kaddafi, 2011 sonlarında isyancılar tarafından yakalandı ve Trablus’un güneybatısındaki Zintan şehrine götürüldü. Altı yıl sonra onu tutan milisler tarafından serbest bırakıldı .

Gözaltında tutulduğu sırada, 2011 yılında protestocuların öldürülmesi nedeniyle Trablus’taki bir mahkeme tarafından gıyaben ölüme mahkum edildi.

Ayrıca, baskı sırasında işlenen insanlığa karşı suçlardan dolayı Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından aranıyor.

Kaddafi, yıllardır kamuoyunda görünmemesine rağmen, Temmuz ayında New York Times’a siyasete dönme planlarından bahsettiği bir röportaj verdi.

Trablus’taki kaynaklara göre, muhtemelen hala Zintan’da saklanıyor.

Seyf ve Rusya

Wagner grubunun Libya’daki operasyonlarına ilişkin BBC belgeselinin hazırlanması sırasında BBC, Kaddafi’nin Moskova ile güçlü bağlarından bahseden ve onu “Rusya’nın Libya’yı yönetmek için favori adayı” olarak nitelendiren Libyalı istihbarat yetkilileriyle bir araya geldi.

İstihbarat görevlileri, Mayıs 2019’da casusluk suçlamasıyla Trablus’ta tutuklanan Rus vatandaşı Maxim Shugaley’i soruşturuyordu.

General Haftar’ın başkente yönelik saldırısı sırasında Kaddafi’yi Libya’nın hükümdarı yapmak için tasarlanan bir seçime karışma kampanyasının bir parçası olarak Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’e yakın zengin bir işadamı olan Yevgeny Prigozhin için çalışmakla suçlandı.

• Güçlü ‘Putin’in şefi’ karanlık anlaşmalar hazırlıyor
• Rusya’nın Suriye’de savaşan karanlık paralı askerleri kimler?

Bay Shugaley ve onunla birlikte tutuklanan Arapça tercümanı 2020’nin sonlarında serbest bırakıldı.

Haberlere göre, Bay Shugaley Libya’da bulunduğu süre boyunca Kaddafi ile şahsen görüşmüştü. Rusya, Bay Shugaley’in tutuklanması hakkında YouTube’da yayınlanan ve Kaddafi’yi “Libya’nın kurtarıcısı” ve Bay Shugaley’i bir “Rus kahramanı” olarak gösteren iki film bile yaptı.

Bir Libya istihbarat yetkilisi BBC’ye şunları söyledi: “Eğer Rusya’nın istediği gibi olsaydı, Seyf [el-İslam] Kaddafi zafer konuşmasını Trablus’un ünlü Şehitler Meydanı’nda yapardı.”